Asset Publisher
LASY HCVF
„ Zasady ogólne wyznaczania lasów HCVF i zasad gospodarowania w nich w Nadleśnictwie Płaska”
1. Lasy HCVF ( skrót od angielskiej nazwy: High Conservation Value Forests - polska nazwa: Lasy o szczególnych wartościach przyrodniczych) są wyznaczane z wykorzystaniem „ Kryteriów wyznaczania lasów o szczególnych walorach przyrodniczych w Polsce" Adaptacja do warunków Polski, lipiec 2006 r. autorstwa: Związek Stowarzyszeń „Grupa Robocza FSC - Polska.
2. Procedura wyznaczania tych lasów i zasad gospodarowania w nich zrealizowana została po konsultacjach z samorządami, organizacjami pozarządowymi i środowiskami naukowymi. Konsultacje prowadzone były w oparciu o informacje zamieszczone na stronie internetowej oraz pisma wysłane do różnych partnerów zapraszające do konsultacji tej tematyki w okresie (I konsultacje w grudniu 2008r., II konsultacje od 29.09.2009r. do 30.10.2009r.)
3. Zakres planowanych zabiegów gospodarczych w lasach HCVF podlega corocznej konsultacji społecznej w oparciu o informacje zamieszczone na naszej stronie internetowej w okresie od 15.XI do 15.XII roku poprzedzającego wykonanie zabiegów gospodarczych oraz pisma zapraszające do konsultacji , wysłane do potencjalnych partnerów.
4. Dodatkowe informacje na temat lasów HCVF można uzyskać u Pana Ścibora Zawiślaka pod numerem tel. 876418723 lub drogą elektroniczną: scibor.zawislak@bialystok.lasy.gov.plw dniach roboczych: poniedziałek - piątek w godzinach 700 – 1500 .
W opisie planowanych działań gospodarczych, używane są terminy z zawodowego języka leśników, które są objaśnione w zakładce „Urządzanie lasu" strony internetowej Nadleśnictwa"
W opisie planowanych działań gospodarczych, używane są terminy z zawodowego języka leśników, które są objaśnione w zakładce „Urządzanie lasu" strony internetowej Nadleśnictwa"
W związku z wdrażaniem procedury wyznaczania lasów o szczególnych wartościach przyrodniczych (HCVF) Nadleśnictwo Płaska przedstawia zasady gospodarowania w lasach poszczególnych kategorii. Mapy zasięgu lasów są dostępne w biurze Nadleśnictwa Płaska oraz w załączeniu na stronie domowej jednostki.
ZASADY GOSPODAROWANIA W LASACH O WYSOKIEJ WARTOŚCI PRZYRODNICZEJ (HCVF)
Podział na kategorie i nazewnictwo na podstawie broszury „Kryteria wyznaczania lasów o szczególnych walorach przyrodniczych – High Conservation Value Forest w Polsce", adaptacja do warunków Polski, 2006 r.
KATEGORIA 1. LASY POSIADAJĄCE GLOBALNE, REGIONALNE LUB NARODOWE ZNACZENIE POD WZGLĘDEM KONCENTRACJI WALORÓW BIOLOGICZNYCH
KATEGORIA 1.1 OBSZARY CHRONIONE
KATEGORIA 1.1. obszary chronione – bez zabiegów
W rezerwatach z obowiązującym planem ochrony, przewidującym ochronę zachowawczą ekosystemów leśnych Perkuć i Mały Borek – prowadzi się bieżące monitorowanie przebiegu procesów przyrodniczych, w przypadku stwierdzenia zagrożenia dla ustalonego celu ochrony – informowanie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku. Postępowanie w rezerwatach nie ma charakteru zabiegów gospodarczych i ma na celu wyłącznie realizację celu ochrony.
KATEGORIA 1.1.1. obszary chronione z zabiegami ochronnymi – ochrona czynna
W rezerwatach posiadających zatwierdzone zadania ochronne Kuriańskie Bagno i Starożyn realizacja zabiegów zgodnie z planem, obserwacja przebiegu procesów przyrodniczych na całym obszarze. W szczególnych przypadkach wystąpienie o wydanie zgody na wykonanie czynności ochronnych nieujętych zadaniach ochronnych do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku (np. utrzymywanie powierzchni otwartej na gruntach nieleśnych celem zabezpieczenia miejsc lęgowych dla ptaków – wykaszanie łąk śródleśnych)
Celem podejmowanych zabiegów nie jest prowadzenie gospodarki leśnej, a działanie zgodnie ze zdefiniowanymi potrzebami ochrony przyrody. Na powierzchniach nieobjętych planowymi zabiegami ekosystemy leśne pozostawia się działaniom sił przyrody przy jednoczesnej obserwacji procesów ekologicznych.
KATEGORIA 1.2 OSTOJE ZAGROŻONYCH I GINĄCYCH GATUNKÓW
Strefy ochronne wokół gniazd orlika krzykliwego (Aquila pomarina Brehm) i bociana czarnego (Ciconia nigra L.);
Zatwierdzone decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku stanowiska granicznika płucnika (Lobaria pulmonaria L.);
W strefach ochrony częściowej (poza ustalonym dla danego gatunku okresem ochronnym) zabiegi ochronne i pielęgnacyjne wykonywane w uzgodnieniu z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska; w strefach ochrony ścisłej całkowity brak ingerencji.
Stanowiska roślin i zwierząt ujętych na krajowej czerwonej liście gatunków ginących i zagrożonych, mające charakter punktowy, są ujęte na mapach gospodarczo-przeglądowych leśnictw i podlegają ochronie w trakcie wykonywania zabiegów gospodarczych. Zabiegi ochronne są planowane i prowadzone na podstawie zaleceń zawartych w serii poradników ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000, wydanych przez Ministerstwo Środowiska. Dla powierzchni objętych zabiegami przeprowadza się wewnętrzną procedurę oceny oddziaływania na bioróżnorodność według wytycznych zawartych w zarządzeniu Nadleśniczego Nadleśnictwa Płaska.
KATEGORIA 2
Tereny leśne posiadające globalne, regionalne lub narodowe znaczenie krajobrazowe stanowiące miejsce występowania jednej lub kilku populacji rodzimych gatunków.
KATEGORIA 2.1 - Kompleksy leśne odgrywające znaczącą rolę w krajobrazie.
Objęto tą kategorią znaczna część nadleśnictwa. Zadania realizowane są zgodnie z PUL. Przy planowaniu i wykonywaniu zabiegów uwzględnia się wytyczne zawarte w „Poradniku ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – poradnik metodyczny". Ocenę wpływu na bioróżnorodność sporządza się dla wszystkich powierzchni zakwalifikowanych wg procedury określonej przez RDLP, spełniających przynajmniej 1 z 4 warunków:
- gatunki chronione
- siedliska naturowe
- pomniki przyrody
- obiekty kulturowe
KATEGORIA 3. OBSZARY OBEJMUJĄCE RZADKIE, GINĄCE LUB ZAGROŻONE EKOSYSTEMY
KATEGORIA 3.1 EKOSYSTEMY SKRAJNIE RZADKIE I GINĄCE
W warunkach przyrodniczych Nadleśnictwa Płaska zaliczają się tutaj następujące leśne siedliska przyrodnicze z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej – sosnowe bory bagienne typowe 91D0-2a, sosnowe bory bagienne na płytkich torfach i murszach 91D0-2b, sosnowo-brzozowe lasy bagienne 91D0-6, świerczyny na torfie 91D0-5, grądy zboczowe 9170-3, oraz łęgi jesionowo - olszowe 91E0b.
Zinwentaryzowane płaty tych zbiorowisk, zachowane w stanie reprezentatywnym, ze względu na ich wysoką wartość przyrodniczą, rzadkość występowania w skali kraju i Europy (typowe dla młodych krajobrazów pojeziernych) oraz niewielkie znaczenie dla gospodarki leśnej, zostały w większości wyłączone z użytkowania i poddane ochronie zachowawczej.
KATEGORIA 3.2 EKOSYSTEMY RZADKIE I ZAGROŻONE W SKALI EUROPY
Do powyższej kategorii należą leśne siedliska przyrodnicze występujące na większych powierzchniach, w warunkach przyrodniczych nadleśnictwa mające istotne znaczenie dla gospodarki leśnej, zasobne i o stosunkowo dużym potencjale produkcyjnym – należące do grupy grądów i łęgów. W szczególności kwalifikują się tutaj grądy subkontynentalne 9170-2.
Sposób zagospodarowania tych lasów uwzględnia potrzebę stosowania rębni złożonych (w zależności od wymagań ekologicznych poszczególnych gatunków drzew) oraz dostosowania gospodarczego typu drzewostanu do składu gatunkowego potencjalnego zbiorowiska naturalnego (siedliska przyrodniczego). Na siedliskach i typach gleb wrażliwych, słabonośnych i podatnych na odwodnienie odstępuje się od prac melioracyjnych i przyjmuje się zasadę prowadzenia zabiegów gospodarczych w porze zimowej, w miarę możliwości przy obfitej pokrywie śniegowej. Przy planowaniu i wykonywaniu zabiegów uwzględnia się zalecenia zawarte w poradnikach ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - poradnikach metodycznych wydanych przez Ministerstwo Środowiska. Dla powierzchni objętych zabiegami przeprowadza się wewnętrzną procedurę oceny oddziaływania na bioróżnorodność według wytycznych zawartych w zarządzeniu Nadleśniczego Nadleśnictwa Płaska.
W lasach tej grupy szczególną wagę przykłada się do zachowania różnorodności biologicznej na poziomie gatunkowym (pozostawianie martwych i zamierających drzew, w szczególności gatunków liściastych, drzew dziuplastych i grubych, egzemplarzy gatunków rzadkich wśród rodzimej flory, ochrona i wprowadzanie gatunków o znaczeniu biocenotycznym) oraz mikrosiedliskowym (wykroty, drzewa leżące, naturalne elementy rzeźby terenu, okrajki).
KATEGORIA 4.LASY PEŁNIĄCE FUNKCJE OCHRONNE W SYTUACJACH KRYTYCZNYCH
KATEGORIA 4.1 LASY WODOCHRONNE
Ze względu na obfite występowanie zbiorników wodnych i wód płynących, a także znaczny udział siedlisk wilgotnych i bagiennych za optymalny uznaje się zasięg i rozmieszczenie lasów tej grupy, zatwierdzonych w obowiązującym planie urządzenia lasu Nadleśnictwa Płaska. Preferuje się sposób zagospodarowania umożliwiający zachowanie ciągłości szaty leśnej, w szczególności w lasach chroniących zasoby wód podziemnych, wód okresowo występujących na powierzchnię i w lasach stanowiących potencjalne korytarze migracyjne, mające zasadnicze znaczenie dla zachowania różnorodności na poziomie gatunkowym i genowym. Jeżeli powierzchnia tych lasów pokrywa się z inną kategorią, wtedy zastosowanie mają zabiegi dotyczące danej kategorii.
Wytyczne dotyczące zabiegów gospodarczych w lasach wodochronnych, powołanych na mocy rozporządzenia Ministra OŚZNiL z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej zawiera obowiązujący plan urządzenia gospodarstwa leśnego Nadleśnictwa Płaska na lata 2005-2014.
Lasy glebochronne, powołane na mocy cytowanego powyżej rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa obejmują w Nadleśnictwie Płaska glebowe powierzchnie wzorcowe i powierzchnie doświadczalne. Zagospodarowanie tych lasów wynika z ustaleń zawartych w planie urządzenia gospodarstwa leśnego. Zaliczone tu lasy są położone na stromych skarpach i krawędziach doliny Czarnej Hańczy. Przewiduje się ich zagospodarowanie rębniami złożonymi lub pozostawienie bez zabiegów w celu utrzymania pokrywy leśnej, chroniącej przed erozją rzeczną i deszczową. Jeżeli powierzchnia tych lasów pokrywa się z inną kategorią, wtedy zastosowanie mają zabiegi dotyczące danej kategorii.
KATEGORIA 6. LASY KLUCZOWE DLA TOŻSAMOŚCI KULTUROWEJ LOKALNYCH SPOŁECZNOŚCI.
Zasięg lasów kategorii 6, ustalony z wykorzystaniem kwerend i konsultacji społecznych jest odzwierciedleniem bogactwa historycznego i kulturowego regionu. Znaczenie Puszczy Augustowskiej, w tym Nadleśnictwa Płaska, w funkcjonowaniu społeczności lokalnych jest nie do przecenienia ze względu na dominujący udział leśnego typu krajobrazu i niskie zaludnienie tego obszaru.
Zagospodarowanie lasów tej grupy musi uwzględniać konieczność zachowania wartości kulturowych, jednak ze względu na punktowe lub małopowierzchniowe rozmieszczenie obiektów dziedzictwa historycznego i kulturowego gospodarka leśna nie musi podlegać szczególnym ograniczeniom.
Istotna wydaje się potrzeba prowadzenia ciągłej inwentaryzacji i uzupełniania listy obiektów, mogących powodować rozszerzenie istniejącej listy lasów kategorii HCVF 6.
W materiałach do pobrania znajdują się propozycje zasięgu lasów poszczególnych kategorii HCVF w formie plików PDF. Obsługa tych plików jest możliwa za pomocą bezpłatnego programu Adobe Reader. Dane kartograficzne o występowaniu ostoi zagrożonych i ginących gatunków (HCVF 1.2) nie podlegają upublicznieniu.
W ramach konsultacji Nadleśnictwo Płaska informuje, że zamieściło na stronie internetowej powierzchnie zakwalifikowane jako lasy HCVF oraz zadania gospodarcze, planowane w roku 2023 do wykonania w lasach o wysokiej wartości przyrodniczej oraz zmieniony zasięg lasów HCVF. Opinie i uwagi można zgłaszać w terminie do 30 dni od ukazania się listy ww. zadań.
Szczegółowe informacje można uzyskać w biurze nadleśnictwa u Pana Ścibora Zawiślaka pod nr tel. 876418723 w. 202.
Charakterystyka i cel wykonywania poszczególnych zabiegów opisane są w streszczeniu Planu Urządzenia Lasu. Postępowanie w poszczególnych kategoriach HCVF opiera się na:
♦ " Kryteriach wyznaczania lasów o szczególnych walorach przyrodniczych (High Conservation Value Forests) w Polsce. Część II - Gospodarowanie w HCVF" opracowanych i adaptowanych do warunków Polski przez Forest Stewardship Council (FSC) w lipcu 2006r.
♦ "Poradniku ochrony siedlisk i gatunków Natury 2000 - podręcznik metodyczny" wydanym przez Ministerstwo Środowiska w 2004r.
| Rok Planu | Zabieg | HCVF 1.2 | HCVF 2.1 | HCVF 3.2 | HCVF 4.1 | HCVF 6.1 | |||||
| pow [ha] | masa [mᶾ] | pow [ha] | masa [mᶾ] | pow [ha] | masa [mᶾ] | pow [ha] | masa [mᶾ] | pow [ha] | masa [mᶾ] | ||
| 2023 | CP-P | 1,41 | 15 | 55,09 | 544 | - | - | 34,23 | 424 | 0,1 | 1 |
| TWP | - | - | 266,8 | 10061 | - | - | 111,12 | 3365 | 4,83 | 106 | |
| TPN | - | - | 8,86 | 193 | - | - | 2,75 | 66 | - | - | |
| TPP | 16,42 | 582 | 1267,06 | 48111 | 2,43 | 131 | 314,04 | 10636 | 1,52 | 112 | |
| IB | - | - | 125,62 | 36225 | - | - | - | - | - | - | |
| IIIA | - | - | 19,79 | 1318 | 2,88 | 144 | 3,55 | 260 | - | - | |
| IIIAU | - | - | 1,65 | 217 | - | - | - | - | - | - | |
| IVD | 6,6 | 402 | 130,76 | 7242 | - | - | 106,82 | 5734 | - | - | |
