Zabytkowa wyłuszczarnia nasion im. Zdzisława Borońskiego w Rucianem-Nidzie została zbudowana w latach 1890-1892. W skład zabytkowego kompleksu wchodzą: magazyn główny szyszek, magazyn zapasowy szyszek, budynek produkcyjny wyłuszczarni, magazyn nasion, magazyn szyszek wyłuszczonych, budynek administracyjny i zabudowania gospodarcze.

fot. Ewelina Łopatko/ arch. Nadleśnictwa Maskulińskie

Obecnie wyłuszczarnia jest zmodernizowana i wyposażona w nowoczesne urządzenia, takie jak szafa łuszczarska, odskrzydlacz bębnowy czy separator. To wszystko sprawia, że uzyskanie nasion z szyszek jest dziś o wiele prostsze niż kilkadziesiąt lat temu. Jednak w zabytkowej wyłuszczarni nasion w Nadleśnictwie Maskulińskie niektóre dawne obiekty, zachowane są w doskonałym stanie i z powodzeniem służą leśnikom do dziś.

Wyłuszczanie nasion to początek procesu hodowli lasu

fot. Anna Jakimiuk

Zadaniem każdej wyłuszczarni jest przygotowanie materiału siewnego (nasion) drzew iglastych, umożliwiającego ich późniejszy wysiew na szkółce. Proces wyłuszczania polega na odpowiednim podsuszeniu szyszek i wydobyciu z nich nasion z zachowaniem odpowiedniej temperatury i wilgotności suszącego powietrza. Następnie nasiona są odskrzydlane, czyli mają usunięte skrzydełka, oczyszczane z resztek łusek i skrzydełek i przechowywane w odpowiednich warunkach, w szklanych butlach zamykanych gumowymi korkami. Każda butla zaopatrzona jest w etykietę zawierającą dokładny opis przechowywanych nasion. W magazynie nasion, stale utrzymywana jest temperatura 4-5 stopni Celsjusza, co zapewnia składowanym zapasom dobre warunki przechowywania w okresie 5-10 lat.

Wyłuszczarnia nasion w Nadleśnictwie Maskulińskie tętni życiem przez cały rok. Zimą pełni swoją podstawową funkcję, wyłuszcza nasiona z szyszek, natomiast w sezonie turystycznym przemienia się w obiekt turystyczny. Nadleśnictwo wychodząc naprzeciw zainteresowanym organizuje na terenie wyłuszczarni spotkania, prelekcje i pogadanki. Pracownicy Nadleśnictwa Maskulińskie zawsze chętnie witają w swoich progach zorganizowane grupy dzieci, młodzieży i dorosłych. Chęć odwiedzenia tego niezwykle ciekawego miejsca należy uzgodnić uprzednio z nadleśnictwem.